Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022

Αντιμετώπιση Φαιάς Σήψης.

Η ταχύτατη επέκταση της Φαιάς Σήψης, που ίσως οφείλεται στην κλιματική αλλαγή σύμφωνα και με όσα υποστηρίζουν Ιταλικές ερευνητικές ομάδες, έχει δημιουργήσει ανωμαλία στην φετινή διακίνηση του κάστανου.
Ακολουθεί πρωτόκολλο προληπτικής αντιμετώπισης της φαιάς σήψης του πρώην τακτικού ερευνητού   του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών Δρ Στέφανου Διαμαντή, για..... ενημέρωση μας.
Πρωτόκολλο πρόληψης της φαιάς σήψης του κάστανου
17 Νοεμβρίου 2022
Η φαιά σήψη του κάστανου που προκαλείται από τον μύκητα Gnomoniopsis castaneae δημιούργησε φέτος (2022) δραματικές ανωμαλίες στην αγορά κάστανου.    Καθώς ο εντοπισμός των προσβλημένων καρπών και συνεπώς ο διαχωρισμός και η απομάκρυνσή τους από τις προς πώληση ποσότητες είναι πολύ δύσκολη έως αδύνατη, οι έμποροι διέκοψαν προσωρινά την αγορά κάστανου από τους παραγωγούς.
  Σημαντικές ποσότητες κάστανου βρίσκονται στα ψυγεία εν αναμονή της αξιολόγησης της κατάστασης. Αναφέρω κατηγορηματικά, προς ανακούφιση των παραγωγών αλλά και των εμπόρων, ότι η μετάδοση του προβλήματος από τα μολυσμένα κάστανα στα υγιή, και μάλιστα σε συνθήκες ψύξης, είναι αδύνατη.
   Η μέχρι πρόσφατα γνωστή μέθοδος νέκρωσης του μύκητα Gnomoniopsis castaneae και κατά συνέπεια διακοπής της επέκτασής του μέσα στην ψύχα μετασυλλεκτικά, ήταν η εμβάπτιση των καστάνων σε θερμό νερό 50⁰ C για 45’ , χειρισμός απαγορευτικός για τους παραγωγούς μας (Morales-Rodríguez et al. 2022).
 Πρόσφατη δημοσίευση στο έγκριτο περιοδικό Agronomy (Bastianelli et al. 2022). https://doi.org/10.3390/agronomy12102434) περιγράφει εφαρμογές πρόληψης της φαιάς σήψης στον καστανεώνα. Κατ’ αυτήν δοκιμάστηκαν με παρόμοια θετικά αποτελέσματα:
     1. Η χρήση διασυστηματικού μυκητοκτόνου με δραστική ουσία Tebuconazole (C16H22ClN3O) σε συγκέντρωση 40.18% (w/v), με δύο ραντίσματα κατά την εποχή ανθοφορίας (στην Κεντρική Ιταλία οι δοκιμές έγιναν στις 23/6 & 4/7 2019 και 23/6 & 9/7 2020) και δοσολογία 35 ml/στρέμ. (Χρησιμοποιήθηκε το διασυστηματικό μυκητοκτόνο MYSTIC 430 SC της Nufarm Italia Ltd., Milano, Italy)
     2. Η χρήση φωσφονικού άλατος ψευδαργύρου (Zinc phosphite) που περιείχε 4% w/w ουρικό άζωτο (Ureic nitrogen), 36% w/w zinc-phosphonate (O6P2Zn3) και το οποίο θεωρείται ένα καινοτόμο υγρό λίπασμα με μεγάλες ποσότητες φωσφόρου και ψευδαργύρου και γνωστή μυκητοκτόνο δράση, σε δοσολογία 300 ml /στέμ. σε δυό ραντίσματα στις ίδιες παραπάνω ημερομηνίες.
(Χρησιμοποιήθηκε το Kalex Zn της AlbaMilagro International Ltd., Parabiago, Italy)
  Δοκιμάσθηκε και η χρήση του γνωστού μας Potassium phosphite (KH2PO3), (υγρό λίπασμα και βελτιωτικό της φυσικής ανθεκτικότητας των φυτών κατά παθογόνων οργανισμών) που από το 2018 εισάγεται από το ΗΒ και χρησιμοποιείται σε αρκετές περιοχές της χώρας ενδοφυτικά (σε ενέσιμη μορφή), θεραπευτικά και προληπτικά κατά της μελάνωσης (Phytophthora spp.). Όμως η Ιταλική ερευνητική ομάδα διεπίστωσε αποτελέσματα με σχετική απόκλιση κατά τα δύο έτη δοκιμών 2019 και 2020 και γι αυτό προτείνει την περαιτέρω έρευνα.
   Σχετικά με την ημερομηνία που θα πρέπει να εφαρμοσθεί το 1ο ράντισμα, σαν κριτήριο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το στάδιο ανθοφορίας, ήτοι μερικές ημέρες πριν αρχίσει η απελευθέρωση γύρης από τα άρρενα άνθη. Το 2ο ράντισμα θα ακολουθήσει μετά από 10-12 ημέρες.
 Ένα σημαντικό κεφάλαιο στη χρήση των παραπάνω σκευασμάτων αφορά τo Μέγιστο Όριο Υπολειμμάτων (Maximum Residue Limit-MRL). Οι τιμές που μετρήθηκαν ήταν κατά πολύ χαμηλότερες εκείνων που ορίζει ο Κανονισμός της ΕΕ 2021/1807 ο οποίος αύξησε το όριο για τα κάστανα σε 1500 mg/kg (https://eur-lex.europa.eu/legal-con-tent/IT/TXT/?uri=uris- erv%3AOJ.L_2021.365.01.0001.01.ITA&toc=OJ%3AL%3A2021%3A365%3ATOC) (accessed on 8 August 2022).
   Στην Ελληνική αγορά υπάρχουν μυκητοκτόνα με την δραστική ουσία Tebuconazole κανένα όμως δεν έχει έγκριση για χρήση στην καλλιέργεια καστανιάς. Επιπλέον, η έγκριση άδειας εμπορίας των παρακάτω μυκητοκτόνων με δραστική ουσία Tebuconazole έληξε/λήγει:
TEBU-MAX Έληξε 30/8/ 2020
TEBUCONAZOLE Sharda Hellas 25 Έληξε 31/8/2020
TEBUCONAZOLE Sharda 25EW Έληξε 13/10/2016
LUNA EXPERIENCE Έληξε 24/4/2017
MYSTIC Λήγει στις 13/8/2023
κ.ά.
   Συμπερασματικά, για να εφαρμόσουμε στην Ελλάδα τα προληπτικά ραντίσματα κατά της φαιάς σήψης του κάστανου χρειάζεται η έγκριση διασυστηματικών μυκητοκτόνων με δραστική ουσία Tebuconazole του τύπου MYSTIC 430 SC ή φωσφονικών αλάτων ψευδαργύρου (Zinc phophite). Η χρήση άλλων παρόμοιων σκευασμάτων με έγκριση για την καστανιά απαιτεί πειραματική προεργασία και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.
Βιβλιογραφία
Bastianelli G, Morales-Rodríguez C, Caccia R , Turco S , Rossini L,
Mazzaglia A, Thomidis T, Vannini A. 2022. Use of Phosphonate Salts to
Control Chestnut ‘Brown Rot’ by Gnomoniopsis castaneae in Fruit Orchards of Castanea sativa. Agronomy 12, 2434. https://doi.org/10.3390/agronomy12102434
Morales-Rodríguez C. Bastianelli G. Caccia R. Bedini G. Massantini R.
Moscetti R. Thomidis T, Vannini A. 2022. Impact of ‘brown rot’caused by Gnomoniopsis castanea on chestnut fruits during the post-harvest process: Critical phases and proposed solutions. J. Sci. Food Agric. 102, 680–687.
                                                                                                     Ο συντάξας

                                                                                             Δρ. Στέφ. Διαμαντής

                                                                                        πρώην Τακτικός ερευνητής

                                                                                     Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών

Δεν υπάρχουν σχόλια: